Ayon sa ulat na iniulat ng Ahensyang Pandaigdigang Balita ng Ahl al-Bayt (sumakanila nawa ang kapayapaan) -: Balitang ABNA :- Ang pagpapanatili ng teritoryal na kabuuan at pagbibigay-pansin sa relihiyosong pagkakakilanlan ay kabilang sa mga pangunahing alalahanin ng mga relihiyosong lider sa mga bansang Islamiko. Sa tuwing may banta sa mga lupain ng Islam, matindi ang kanilang naging tugon. Ang pananakop sa Azerbaijan noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig at ang tangkang paghiwalay nito mula sa Iran ay muling nagpatunay sa impluwensiya ng marja sa pagpapanatili ng teritoryal na kabuuan. Gayundin, ang pagtatanggol sa pambansang pagkakakilanlan ng Iran ay naging mahalagang isyu para sa mga marja sa panahon ng rehimen ng Pahlavi.
Sa mga naunang bahagi ng seryeng ito, tinalakay ang papel ng mga marja sa kalayaan at teritoryal na kabuuan ng mga bansang Islamiko, kabilang ang mga fatwa sa mga digmaan sa pagitan ng Iran at Russia, pati na rin ang kanilang papel sa Unang at Ikalawang Digmaang Pandaigdig.
Sa bahaging ito, tinatalakay ang papel ni Ayatollah al-Uzma Borujerdi sa pagpapanatili ng teritoryal na kabuuan ng Iran at ang pagbabalik ng Azerbaijan sa bansa pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, pati na rin ang kanyang pagtutol sa pagtatanggal ng wikang Persian mula sa kulturang Iranian.
Ang Kalayaan ng Azerbaijan
Kasabay ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, sinakop ng Unyong Sobyet at ng Britanya ang Iran. Pagkatapos ng digmaan, nagsimula ang mga usapan tungkol sa pag-alis ng mga puwersang mananakop. Noong 1324 SH (1945), nagsimulang umalis ang mga puwersa ng Britanya, ngunit nanatili ang mga puwersa ng Sobyet sa Iran, sa kadahilanang sinusuportahan nila ang mga grupong komunista at separatista tulad ni Pishevari, na nais paghiwalayin ang Azerbaijan mula sa Iran.
Si Qavam, ang Punong Ministro noon, ay nagsikap na paalisin ang mga mananakop mula sa Iran, ngunit ang tanging alok na mayroon siya ay ang langis mula sa hilaga. Inalok niya ito sa Unyong Sobyet kapalit ng pag-alis sa Azerbaijan, at pumayag ang Sobyet sa isang kasunduan: “Langis kapalit ng pag-alis sa Azerbaijan.” Ipinangako ni Qavam na hihingi siya ng pahintulot mula sa susunod na parlamento, kaya’t ipinagpaliban ang pagpirma sa kasunduan hanggang matapos ang halalan.
Si Ayatollah Borujerdi, na nauunawaan ang sitwasyon, ay naglabas ng kautusan na ipagpaliban ang halalan sa buong bansa hangga’t hindi pa umaalis ang mga mananakop, lalo na sa rehiyon ng Azerbaijan. Si Qavam, na kinikilala ang kapangyarihan ng marja, ay gumamit ng estratehikong hakbang upang kumbinsihin ang Sobyet na umalis muna sa Iran, sa pag-asang makukuha ang langis pagkatapos ng halalan. Ngunit matapos ang halalan at ang pagbitiw ni Qavam bilang Punong Ministro, hindi na natuloy ang kasunduan. Sa tulong ng koordinasyon sa pagitan ng marja at ng pamahalaan, ang lupaing Azerbaijan ay nabawi nang walang anumang kapalit at walang putok ng baril. Ang banta ng paghihiwalay ng Azerbaijan mula sa Iran ay tuluyang nawala.
Paglaban sa Pagbabago ng Wikang Persian
Isa pang mahalagang bahagi ng buhay ni Ayatollah Borujerdi ay ang kanyang pagsisikap na ipagtanggol ang pambansang pagkakakilanlan laban sa mga hakbang ng maka-Kanluraning rehimen ng Pahlavi. Bagama’t ipinagmamalaki ng rehimen ang nasyonalismo at ang pagtatanggol sa pagkakakilanlan ng Iran, isinulong nito ang mga hakbang tulad ng “pagbabago ng alpabetong Persian,” na isang mahalagang simbolo ng pagkakakilanlan ng Iran.
Noong 1337–1338 SH (1958–1959), isinulong ang planong ito sa kadahilanang ang alpabetong Persian ay may mga titik na magkapareho kaya’t nagdudulot ng kalituhan sa pagsulat at paglalathala. Isa pa, sinasabing hindi ito tumutugma sa wikang Ingles, kaya’t nagiging hadlang sa pag-access sa pandaigdigang kaalaman. Ngunit malinaw na ang pagbabagong ito ay puputol sa koneksyon ng mga mamamayang Persian sa mayamang kultura ng Iran na may daan-daang taong kasaysayan. Sa paglipas ng panahon, magiging imposible para sa karaniwang mamamayan na basahin ang mga lumang aklat o tula ng mga dakilang makata ng Iran—tulad ng nangyari sa ilang bansa kung saan tuluyang nawala ang koneksyon sa kanilang nakaraan.
Nang malaman ni Ayatollah Borujerdi ang planong ito, mariin niyang tinutulan ito at sinabi: “Hangga’t ako’y nabubuhay, hindi ko hahayaang mangyari ito, kahit saan pa ito humantong.” Dahil sa kanyang matatag na paninindigan, napigilan ang pagbabago ng alpabetong Persian at hindi na ito naisakatuparan ng rehimen ng Pahlavi.
………..
328
Your Comment